یکی از پرکاربردترین محیطهای ورزشی و خانگی، استخر و جکوزی میباشد و همواره یکی از دغدغههای صاحبان استخر این است که با استفاده از انواع مختلف تجهیزات استخر سونا و جکوزی، دمای استخر را در حد مطلوب و بهینه نگه دارند. این محیطها همواره به کنترل نیاز دارند. دمای آب استخر و جکوزیها همواره باید روی سطح استاندارد خاصی باشد. در غیر این صورت موجب بروز مشکلات متعددی میگردد. شاید در وهله اول، تصور کنید، دمای جکوزی و استخرها زیاد مهم نیست، اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که سطح این دما باید همواره در محدوده حالت استاندارد باشد. از نظر کارشناسان استخرهایی که به طور مداوم آب آنها سرد یا گرم باشد، ممکن است باعث ایجاد بیماریهای جسمی و روحی شود. همچنین شوکها، موجب خطرات بسیار زیادی میگردند
دمای استاندارد استخر
دمای مناسب برای محیطهای استخرهای سرپوشیده خانگی و همگانی، به نوع کاربری استخر و در واقع دمای آب بستگی دارد.
دمای آب استخر روباز
تنظیم دمای مناسب آب استخرهای روباز از اهمیت ویژهای برخوردار است. چون آب این استخرها به صورت خیلی مستقیمی با محیط اطراف در ارتباط بوده و از شرایط جوی موجود تاثیر میپذیرد. به همین دلیل در فصل زمستان، از پکیجهای استخر یا سایر سیستم های گرمایشی استخر کمک گرفته میشود. در تابستان هم درجه حرارت آب استخرهای روباز تحت تاثیر آب و هوای بسیار گرم پیرامون افزایش مییابد. دمای آب این نوع استخر، معمولا بین ۲۵.۵ تا ۲۷ درجه سانتیگراد است. چنانچه دمای آب به کمتر از ۲۵.۵ درجه کاهش پیدا کند، شناگران اصولا با احساس سرما یا لرز مواجهه میشوند. حالا اگر دمای آب از ۲۷.۷ درجه بیشتر شود، ممکن است فرد احساس کند در حمام است.
دمای آب استخر برای آب درمانی
میزان دمای آب استخر برای فرایند آب درمانی بهصورت کلی در حدود 28 الی 32 درجه سانتیگراد خواهد بود. آبدرمانی در کل نوعی ورزش آبی بوده که در بین افراد بسیار رایج و پرطرفدار بوده و ورزشی بسیار راحت و ساده است. افراد بهطورکلی از استخرهای مخصوصی برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماریها استفاده میکنند و این نوع از استخرها از آب گرمتری استفاده مینمایند.
در استخر افراد برای آب درمانی در ابتدا باید بهآرامی ماهیچهها را شل کرده و سپس به انجام تمرینات مختلف کششی بپردازند. ورزشهای آبدرمانی، بیشتر برای کسانی مناسب خواهد بود که به التهاب مفاصل دچار هستند. دمای مناسب آب استخر در آبدرمانی افراد بسیار مؤثر بوده و دمای مناسب سبب ایجاد خاصیت شناوری در آب و درنتیجه باعث محافظت مفاصل بدن از اثرات تحمل وزن میشود. در بخش زیر به انواع استخر آبدرمانی و دمای مناسب آن اشاره خواهد شد:
1- استخر هیدروتراپی استاتیک: این نوع استخر برای آبدرمانی بسیار مؤثر بوده و استخر هیدروتراپی در دمای 34 درجه سانتیگراد در کل مناسبترین شرایط را برای انجام حرکات کششی مهیا میکند.
2- استخر هیدروتراپی دینامیک: استخر آبدرمانی هیدروتراپی دینامیک بهصورت کلی برای راه رفتن افراد در استخر و یا دویدن سریع در آب در نظر گرفته میشود. در این نوع از استخرهای آبدرمانی در زیر آب یکسری از تردمیل های ورزشی مناسب کار گذاشته شده و افراد میتوانند از این وسایل در جهت ورزش آبدرمانی استفاده کنند. استخر هیدروتراپی دینامیک از فناوریهای روز دنیا مثل دستگاههای ماساژ و وسایل ورزشی آبی تشکیل میشود.
استخر سرپوشیده
دمای استاندارد استخر های سرپوشیده بر اساس کاربری شما متفاوت است. دمای ایده آل آب برای استخرهای سرپوشیده خانگی و همگانی ۲۶ الی ۲۸ درجه سانتیگراد در نظر گرفته میشود. حال اگر دمای آب، سردتر از ۱۵ درجه سانتیگراد باشد، خطر بروز هیپوترمی وجود دارد.
دمای مناسب سونا و جکوزی
جکوزی وان آب گرمی است که بیشتر با هدف درمان و بهبود دردهای عضلانی طراحی و ساخته میشود. استحمام در جکوزی به افراد کمک میکند تا به آرامش روحی و ذهنی رسیده و از نگرانیهای آنها کاسته شود. اما چه دمایی برای جکوزی مناسب است؟ مطابق با مطالعات انجام شده دمای مناسب جکوزی برای بزرگسالان باید حدود ۳۸ درجه سانتیگراد باشد. استفاده کننده از وان آبگرم در این دما همه مزایای آب درمانی را در شرایط عالی خواهد داشت. پس دمای استخر با دمای استاندارد سونا و جکوزی یکسان نخواهد بود. توجه داشته باشید که تحت هیچ شرایطی دمای آب جکوزی از ۴۰ درجه سانتیگراد بالاتر نمیرود. در مواردی هم به دلیل ایمنسازی باید میزان دما پایین تر از ۳۸ درجه سانتیگراد نگه داشته شود.
استخر کودکان
به طور کلی کودکان زیر ۴ سال نباید به هیچ عنوان وارد سونا، جکوزی و استخر شوند. این کار برای آنها ممنوع است. آموزش هنر شنا را میتوان برای آنها از سن ۴ سالگی آغاز کرد. حوضهایی مخصوص برای این گروه سنی در نظر گرفته میشود که دارای عمق بسیار کمی هستند. دمای این حوضها حدود ۲۸ تا ۳۰ درجه سانتیگراد میباشد تا کودک به راحتی بتواند در آن تمرینات لازم خود را انجام دهند. سن ایده آل و مناسب برای کودکان جهت استفاده از جکوزی، ۱۰ سال خواهد بود. بدن کودکان نسبت به بزرگسال حساسیت بیشتری به گرما دارد. پس باید دمای استخر را در حالت ۳۶.۵دمای استخر برای زنان باردار قرار داد
بسیاری از بانوان در دوران بارداری علاقه شدیدی به استفاده از استخر دارند، یا حتی پزشک به آنها استفاده از استخر را توصیه میکند. در این حالت باید دمای آب، برای آنها مناسب باشد. حتی برخی از آنها قصد دارند از جکوزی استفاده کنند. اما باید به این نکته توجه کرد که تحت هیچ شرایطی دمای بدن آنها نباید بیش از ۳۹ درجه سانتیگراد باشد. به همین دلیل CPSC اعلام میکند که زنان باردار نباید از آب گرم استفاده کنند. در حالی که درجه حرارت آب بیش از ۱۰۲ درجه فارنهایت باشد. این امر میتواند موجب آسیب به جنین در طی سه ماه اول بارداری گردد. از نظر CPSC برای زنان باردار باید دما را حداکثر در ۳۸ درجه فارنهایت حفظ کنند. درجه یا پایینتر هم کاهش دهید. هر ۱۵ دقیقه یکبار کودک خود را از این دمای آب گرم خارج کنید تا از گرما فاصله داشته باشد.
دمای استخر برای معلولین و جانبازان
جانبازان و معلولین هم جزء آن دسته از افرادی هستند که شنا برایشان ضروری بوده و تاثیر مثبتی بر روح و روان آنها دارد. معلولین و جانبازان از گروه افراد حساس هستند. باید دمای آب با بدن آنها سازگار باشد. همچنین رفاه و امنیت آنها لحاظ گردد. در واقع دمای مناسب آب استخر برای این دسته از افراد نسبتا بیشتر بوده و باید در محدوده ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتی گراد باشد. میزان دما نباید بیش از این حد باشد. زیرا ممکن است سبب گرمازدگی و بی حالی در آب گردد.
در استانداردهای مختلف از جمله استاندارد ASHRAE توصیههای گوناگونی برای تعیین دمای آب استخر ارائه شده است. در جدول زیر محدوده دمای آب قابل قبول برای انواع استخر نمایش دادهایم:
دمای آب (درجه سانتی گراد) | نوع استخر | |||||
24-29 | استخر تفریحی | |||||
29-35 | استخر درمانی | |||||
24-28 | استخر قهرمانی | |||||
27-32 | استخر غواصی | |||||
29-32 | استخر سالمندان | |||||
28-30 | استخر هتل | |||||
36-40 | جکوزی |